Stap 1: bedenken
Een huis bouwen begint met dromen en om je heen kijken.
Wat vind je mooi en belangrijk? Wat zijn je wensen? Wat is mogelijk?
Pas als je die vragen hebt beantwoord ga je het ontwerpproces in.
Wat zijn je wensen?
Begin met het in kaart brengen van je wensen en mogelijkheden. Daarbij is het goed om onderscheid te maken tussen harde eisen en wensen. Vervolgens bepaal je de prioriteit zodat je keuzes kunt maken. Een voorbeeld van een harde eis is het budget dat je kunt/wilt besteden.
Waar wil je wonen?
De plek is belangrijk
Vraag aan een makelaar de drie belangrijkste factoren die de waarde van een huis bepalen, en hij zal zeggen: “de plek, de plek en de plek”. Je moet dus goed nadenken waar je wilt wonen en waar niet:
- stedelijk of landelijk
- op een stille of een levendige plek
- in het beschutte groen of het open veld
- aan het water of in het bos
- in een buitenwijk of in het stadscentrum
- op loopafstand tot winkels en voorzieningen?
- op loopafstand tot openbaar vervoer?
- hoe ver van je werk / kinderen / ouders / vrienden
- met een grote of kleine tuin
- op een dure of goedkope locatie
Zoekgebied verder afbakenen
Als je weet wat voor jou belangrijk is kun je het zoekgebied afbakenen en op zoek gaan naar geschikte kavels. Zodra je een kavel op het oog hebt is het belangrijk op verschillende tijdstippen door de wijk te lopen, inkopen te doen in het dichtstbijzijnde winkelcentrum en je voor te stellen dat je er woont. Hoe voelt dat? Wat voor soort mensen kom je tegen? Ga je je thuis voelen?
Wat voor huis wil je?
Maak lijstjes van wensen
Voordat je met een architect gaat praten is het belangrijk dat je goed weet wat voor jou belangrijk is. Begin met kritisch door je huis te lopen. Wat vind je prettig aan je huidige woning? Welke dingen zou je zo willen meeverhuizen? Wat zijn de dingen waar je je aan ergert? Wat is te klein, te groot, te donker of te licht? Kijk met andere ogen naar de huizen van je familie en kennissen. Wat vind je mooi en handig aan hun huis, waar ben je jaloers op? Wat zou je beslist anders doen? Kies je wel voor nieuwbouw, of juist voor het verbouwen van een bestaand pand?
Het woongedeelte
Denk na over je ideale woonkamer. Wat vind je belangrijk? Een plek waar je heel veel mensen kunt ontvangen, of juist een knusse zithoek? Of allebei? Wil je een woonkamer aan de tuin, of aan de straat? Vindt je het belangrijk dat je zo naar buiten kan lopen? Wil je een schuifpui of openslaande deuren? Wil je een woonkamer die als het ware in de tuin door loopt, of juist niet? Kies je voor een gezellige eetkeuken, een eethoek in de woonkamer, of een aparte eetkamer? Wil je een open keuken, of moet die afsluitbaar zijn? Wil je een compacte, efficiënt ingerichte keuken, of juist veel ruimte?
De entree en andere ruimten
Hoe wil je binnenkomen? Een kleinere hal levert meer ruimte op in de aangrenzende kamers. Een ruime entree is weer prettig binnenkomen en zorgt dat je gasten elkaar niet in de weg lopen en hun jassen kwijt kunnen. Wat voor eisen stel je aan de hoofdslaapkamer? Wat moet daar in behalve je bed? Wil je een kastenwand kwijt en zo ja hoe groot? Of een inloopkast? Hoeveel slaapkamers wil je en wat voor eisen stel je daar aan? Wens je ook kamers voor andere doeleinden, zoals hobby of werk? Wil je een combinatie van badkamer en toilet, of liever apart? Heb je aan één badkamer genoeg? Kies je voor een inpandige badkamer, zodat de overige kamers maximaal profiteren van daglicht, of wil je een badkamer aan de gevel? Vindt je balkons en/of dakterrassen belangrijk? Wil je ’s morgens in de zon kunnen zitten, ’s avonds, of beide?
Ideeën opdoen
Bekijk folders van projectontwikkelaars en woonmagazines om ideeën op te doen. Loop eens rond bij Ikea en in andere woonwinkels, kijk naar slimme opstellingen en let op de maatvoering. Kijk eens hoeveel plek daarvoor nodig is. Wat spreekt je aan en wat niet? Wat voor architectuur vind je mooi? Verzamel plaatjes van huizen die tot jouw verbeelding spreken. Moet jouw huis er zo ongeveer uit komen te zien? Ga kijken in nieuwe woonwijken. Wat vind je mooi en wat niet? Maak foto’s van details die je aanspreken, of haal voorbeelden van Google Afbeeldingen.
Maak voor jezelf een lijst met de dingen die je noodzakelijk of belangrijk vindt en bepaal de prioriteit. Uiteindelijk zal je keuzes moeten maken, omdat niet alle combinaties mogelijk zijn en omdat je budget niet onbeperkt is.
Wat is je budget?
Een beetje eigen geld is handig
Het bedrag dat je kunt en wilt betalen is allesbepalend voor de mogelijkheden. Zelf de bouw van je huis regelen betekent dat je al kosten maakt voordat je een hypotheek kunt afsluiten. Ga er vanuit dat je een bedrag van circa € 15.000 tot € 25.000 moet voorfinancieren. Dat zijn de kosten voor een architect, adviseurs, bouwleges, etc. Die ontwikkelkosten zijn nodig om tot een aanbestedingsgereed plan te komen. Het is handig als je over eigen geld beschikt, of tegen een gunstige rente kunt lenen.
Om je tot een VON prijs te komen moet je de grondkosten, de bouwkosten en de ontwikkelkosten bij elkaar optellen. Bijvoorbeeld:
- de grondkosten zijn 250 m2 à € 400/m2 = € 100.000
- de bouwkosten zijn 400 m3 à € 300/m3 = € 120.000
- de totale ontwikkelkosten raam je op € 25.000
- De VON prijs bedraagt dan € 245.000
Dit is slechts een voorbeeld op basis van realistische bedragen. Grondkosten kunnen variëren van €120 per m2 in krimpgebieden tot €900 per m2 op populaire plekken in de Randstad. Legeskosten verschillen per gemeente (zie www.legeskosten.nl). Er zijn architecten die ontwerpen voor € 4.000 per woning en architecten die het vijfvoudige vragen. Bouwen voor € 300 per m3 is mogelijk, maar het is niet moeilijk om het veel duurder te maken.
Alternatieven
Als je niet kiest voor nieuwbouw, maar voor het verbouwen van een bestaand pand, ziet het plaatje er natuurlijk anders uit. In plaats van een kavel koop je een pand met een stuk grond. De bouwkosten en daarmee de legeskosten kunnen lager uitvallen .
Samen bouwen levert besparing op vanwege het schaalvoordeel. Kosten voor een architect en adviseurs kan je delen. Daar lever je zeggenschap voor in, want je moet het eens worden over een gemeenschappelijk bouwplan. Er zijn mooie voorbeelden van collectieve bouwprojecten met een hoge kwaliteit voor een hele scherpe prijs.
Wat kan je financieren?
Via internet valt gemakkelijk te berekenen wat voor hypotheek je kunt krijgen met jouw inkomen. Toets “hypotheek berekenen” in een zoekmachine en je vind verschillende rekenprogramma’s. Probeer er een paar uit en bepaal vervolgens je budget. Bedenk welk deel je wilt besteden aan de grond, welk deel aan vierkante meters vloeroppervlak in de woning en hoeveel aan extra luxe of energiezuinigheid. Als je kiest voor een grote tuin is het handig ook geld te reserveren voor de aanleg en inrichting van die tuin.
Volgende stap: kiezen
Als je je wensen op een rijtje hebt en je weet wat je budget is kan je door naar de volgende stap. Over twee weken vertel ik waar je een kavel kunt vinden en hoe je een architect kiest die bij je past.
Dit artikel is op 4 december geplaatst op http://www.appartementeneigenaar.nl/vve/beheer/begeleiding-zelfbouw.